223. Kolke, Hermannus ten - de Doesborch

Behalve als beneficiant wordt heer Herman vanaf 1429 ook genoemd als vice-plebaan van de St.Jan. Mogelijk volgde hij heer Henric Bloem (nr.54) op die in 1428 overleed. Op 14 december 1437 richtte hij als Hermannus ten Kolck, presbiter, viceplebanus ecclesie Sancti Johannis Busciducensis, een rescriptie aan de officiaal van Luik. Vanaf augustus 1439 is hij tevens bekend als kanunnik van de St.Jan. In een rescriptie van 10 november 1439 noemt hij zich dan ook Hermannus ten Kolke, cononicuus ecclesie Sancti Johannis Ewangeliste opidi de Buscoducis ac coofficians eandem ecclesiam pro tempore in divinis. Vermoedelijk bleef hij alleen tijdens het eerste jaar van zijn kanonikaat - waarin de inkomsten nog aan de erfgenamen van zijn voorganger toekwamen (annus gratie, annus carentie) - ook functioneren als viceplebaan. Op 15 juni 1440 wordt hij voor het laatst als zodanig genoemd. In 1440 woonde heer Herman bij de Prekerspoort in de Hinthamerstraat maar omstreeks 1447 stond zijn woonhuis in de Torenstraat. Heer Herman ten Kolke, kanunnik van de St.Jan, overleed op 22 augustus 1453. In zijn testament liet hij onder meer de inkomsten uit zijn annus gratie na aan het kapittel voor de viering van het transfiguratiefeest. Eén van zijn twee executeurs-testamentair was zijn neef heer Jan van(der) Duven van Doesburg. Deze wordt vanaf 1439 vermeld als beneficiant van de St.Jan en treedt ook enkele malen op als getuige in heer Hermans akten. In 1472 bewoonde hij het huis in de Torenstraat dat eerder aan heer Herman had toebehoord. 2)

Zijn notariële akten liet heer Herman vrijwel altijd door anderen ingrosseren. Van 1427 tot 1429 gebeurde dit door een vaste klerk wiens naam niet bekend is maar die in 1455 en 1464 nog werkzaam was voor Gerit van Grotel (nr.155) en meester Goyart Hels (nr.173). Misschien was het heer Jan van Duven. Nadat heer Herman in 1431 een akte zelf had geïngrosseerd en in het begin van 1436 twee akten door een ander had laten uitschrijven functioneerde vervolgens van mei 1436 tot 1447 heer Philips van Bonyngen (nr.60) als zijn vaste klerk. Steeds wanneer een akte geïngrosseerd was controleerde heer Herman de grosse aan de hand van de minuut en schreef hij links vóór de initiaal in het klein "FROODWLR". Op de achterzijde noteerde hij bovendien nog eens "collatio facta per me (Her.)". Daarachter gaf hij vaak in het kort de inhoud van de oorkonde weer en vermeldde hij de naam van de destinataris. Hij had dit gemeen met zijn collega heer Jan die Gruyter (nr.157). In 1431 nam hij ook diens gebruik over om in de datering van zijn akten de weekdag te vermelden. 3)

Als notaris vervaardigde heer Herman hoofdzakelijk testamenten en codicillen van parochianen van de St.Jan. Hij zal de testateurs als vice-plebaan in veel gevallen eerst van de laatste sacramenten hebben voorzien, zoals een enkele keer ook uitdrukkelijk wordt vermeld. Bij zijn bezoek aan deze parochianen werd hij doorgaans begeleid door één van de kosters van de St.Jan die dan ook veelvuldig als getuige voorkomen in zijn akten. Met name in 1439 en 1440, toen er in Den Bosch een pestepidemie heerste, had heer Herman het bijzonder druk. Eénderde van al zijn akten dateert uit deze twee jaren. In 1439 was hij ook betrokken bij het verhoor van de personen die als getuige aanwezig waren geweest bij het testament van &HFLOLD, dochter van Roelof Schilders. Omdat ze aan de pest leed hadden de getuigen de testatrice op grote afstand van haar huis toegehoord. Eén van de erfgenamen betwistte de geldigheid van het testament zodat de officiaal van Luik heer Herman opdroeg om de getuigen in de St.Jan te dagvaarden waar ze vervolgens op 10 november werden verhoord door Rutger van Arkel (nr.14). Na 1440, het jaar waarin heer Herman vermoedelijk zijn functie van vice-plebaan opgaf, stelde hij nog slechts driemaal een notariële akte op. Hij was verder onder meer executeur-testamentair heer Henric Bloem, notaris en vice-plebaan (nr.54), heer Willem van Harwarden, vice-plebaan, en van heer Jan die Gruyter, notaris en kanunnik van de St.Jan (nr.157). In 1428, 1440 en 1447 droeg hij hun protocollen over aan hun opvolgers. Zijn eigen protocollen werden op 28 augustus 1453 - zes dagen na zijn dood - door de officiaal toegewezen aan meester Goyart Hels die ze in ontvangst nam van heer Jan van Duven. 4)